Oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi 2018

Od 1 stycznia 2018 r. zaczęli obowiązywać nowe przepisy dotyczące zatrudniania cudzoziemców spoza UE. Warto podkreślić, iż zatrudnianie cudzoziemców bez konieczności uzyskiwania zezwolenia na pracę jest nadal możliwe, jednak z pewnymi zmianami. Wcześniejsze przepisy przewidywały możliwość  zatrudniania cudzoziemców na podstawie rejestrowanych oświadczeń o zamiarze powierzenia wykonywania pracy cudzoziemcowi bez konieczności uzyskiwania zezwolenia na pracę. Możliwość ta została zachowana – regulacje dotyczące oświadczeń zostały przeniesione do Ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Zmieniła się nazwa z oświadczenia o zamiarze powierzenia wykonywania pracy cudzoziemcowi na oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi.

KOGO DOTYCZY OŚWIADCZENIE?

Z procedury oświadczeniowej będą mogl korzystać obywatele 6 państw: Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii, Rosji i Ukrainy – w zakresie nie objętym przepisami o zezwoleniu na pracę sezonową.

Ważne!                                                                                                                                                                                                                      

Oświadczenia mogą być rejestrowane tylko w podklasach PKD niewymienionych w rozporządzeniu Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 grudnia 2017 r. w sprawie podklas działalności według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), w których wydawane są zezwolenia na pracę sezonową cudzoziemca.

NA JAKI OKRES MOŻE BYĆ WYDANE

Okres wykonywania pracy wskazany w złożonym oświadczeniu oraz okresy pracy wykonywanej na podstawie oświadczeń wpisanych do ewidencji oświadczeń mogą wynosić łącznie nie dłużej niż 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy niezależnie od liczby podmiotów powierzających temu cudzoziemcowi wykonywanie pracy. Czyli limit 6 miesięcy pracy dotyczy konkretnego cudzoziemca, a nie pracodawcy. Cudzoziemiec może pracować na podstawie oświadczeń u więcej niż jednego pracodawcy, ale nie może przekroczyć limitu czasowego.

POSZCZEGÓLNE ELEMENTY OŚWIADCZENIA

Aby legalne wykonywać pracę na podstawie oświadczenia musi ono byś wpisanie  do Ewidencji oświadczeń prowadzonej przez Powiatowy Urząd Pracy ( PUP ). Wpis będzie mógł nastąpić dopiero po spełnieniu określonyhch warunków przewidzianych w znowelizowanej Ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Wyjaśnimy po kolei jakie są warunki wpisu do Ewidencji oraz jakich obowiązków trzeba dopełnić.

1. Kto składa oświadczenie? – Podmiot powierzający wykonywanie pracy składa oświadczenie w powiatowym urzędzie pracy właściwym ze względu na siedzibę lub miejsce  pobytu stałego – siedziba dotyczy osób prawnych, a pobyt stały osób fizycznych.
2. Jakie dane trzeba wiedzieć, aby uzupełnić oświadczenie? – Wypełniając oświadczenie, należy wpisać, m.in.: dane pracodawcy, dane cudzoziemca, którego zamierza zatrudnić, datę rozpoczęcia  i okres wykonywania pracy, rodzaj umowy będącej podstawą wykonywania pracy, wysokość wynagrodzenia brutto, podklasę Polskiej Klasyfikacji Działalności Gospodarczej, zawód i miejsce wykonywania pracy. Warto pamiętać, że mogą być rejestrowane oświadczenia tylko  w podklasach PKD nie związanych z działalnością sezonową.
3. Czy rejestracja oświadczenia jest odpłatna? – Tak. Obecnie podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi na podstawie oświadczenia, w celu dokonania wpisu do ewidencji oświadczeń jest zobowiązany uiścić jednorazową wpłatę w wysokości 30 zł.
4. Jakie dokumenty trzeba dąłączyć do óświadczenia w celu wpisu do Ewidencji?
5. ważny dowód osobisty lub ważny dokument podróży albo, jeżeli takiego dokumentu nie posiada i nie może go uzyskać, inny ważny dokument potwierdzający tożsamość – w przypadku gdy podmiotem powierzającym wykonywanie pracy cudzoziemcowi jest osoba fizyczna;

Uwaga: Jeżeli osoba fizyczna reprezentowana jest przez pełnomocnika, dowód osobisty podmiotu powierzającego wykonywanie pracy powinien być złożony w formie kopii poświadczonej notarialnie.

1. kopię wszystkich wypełnionych stron ważnego dokumentu podróży cudzoziemca, którego dotyczy wniosek, a w przypadku gdy cudzoziemiec nie posiada ważnego dokumentu podróży i nie ma możliwości jego uzyskania – kopię innego ważnego dokumentu potwierdzającego jego tożsamość; natomiast jeżeli cudzoziemiec nie przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – kopię stron dokumentu podróży z danymi osobowymi cudzoziemca;
2. dowód wpłaty 30 zł;
3. oświadczenie o niekaralności pracodawcy w związku z okolicznościami, o których mowa w art. 88z ust. 5 pkt 1–6 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

Uwaga: oświadczenie o niekaralności podpisuje wyłącznie podmiot powierzający wykonywanie pracy. Oświadczenie takie jest składane pod rygorem odpowiedzialności za składanie fałszywych zeznań.

 Złożenie niekompletnego oświadczenia lub bez kompletu załączników skutkuje wezwaniem do usunięcia braków formalnych. W przypadku nie uzupełnienia braków w wyznaczonym terminie spowoduje to pozostawienie sprawy bez rozpoznania. Również ponowne złożenie oświadczenia z uzupełnionymi brakami formalnymi będzie traktowane jako nowy wniosek, który podlega ponownej opłacie.

Kto oraz w jakim terminie dokonuje wpisu do Ewidencji Oświadczeń? – Pracownik powiatowego urzędu pracy wpisuje oświadczenie do ewidencji w terminie 7 dni roboczych od dnia otrzymania oświadczenia, chyba że prowadzone jest postępowanie wyjaśniające – wówczas wpisanie następuje do 30 dni.

KIEDY MOŻE NASTĄPIĆ ODMOWA WPISANIA OŚWIADCZENIA DO EWIDENCJI OŚWIADCZEŃ?

Zgodnie z ustawą nowelizującą, odmowa będzie wydawana przez Starostę w drodze decyzji administracyjnej. Od stosownej decyzji odmownej będzie można odwołać się organu drugiej instancji – ministra właściwego do spraw pracy. Istotną zmianą będzie uregulowanie przesłanek obligatoryjnego wydania decyzji odmownej w przypadku, gdy podmiot powierzający wykonywanie pracy lub osoba fizyczna dzialająca w jego imieniu dopuścili się przestępstw lub poważnych naruszeń przepisów w zakresie zatrudniania cudzoziemców lub niektórych przepisów Kodeksu Karnego w szczególności:

• w przypadku co najmniej dwukrotnego prawomocnego ukarania w okresie 12 miesięcy poprzedzających datę złożenia oświadczenia w powiatowym urzędzie pracy za wykroczenie polegające na powierzeniu pracy cudzoziemcowi zwolnionemu z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę, bez zawarcia z takim cudzoziemcem umowy w formie pisemnej. Uwaga! Umowa musi być zawarta w języku zrozumiałym dla cudzoziemca;
• gdy podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi lub osoba fizyczna, która działała w jego imieniu, zostali prawomocnie ukarani za popełnienie czynu, polegającego na doprowadzeniu za pomocą wprowadzenia cudzoziemca w błąd, wyzyskania błędu, wykorzystania zależności służbowej do nielegalnego wykonywania pracy;
• w przypadku ponownego prawomocnego ukarania w ciągu 2 lat od uznania za winnego popełnienia czynu polegającego na powierzeniu cudzoziemcowi nielegalngo wykonywania pracy za podobne wykroczenie.
• gdy podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi jest osobą fizyczną, karaną za popełnienie czynu z art. 218–221( Przestępstwa przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową ) ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny;
• gdy podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi jest osobą fizyczną, karaną za popełnienie w związku z postępowaniem o wydanie zezwolenia na pracę czynu z art. 270–275( Przestępstwa przeciwko wiarygodności dokumentów) ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny, albo jest podmiotem zarządzanym lub kontrolowanym przez taką osobę;
• gdy podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi jest osobą fizyczną, karaną za czyn, o którym mowa w art. 189a ( handel ludźmi) ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny, lub karaną w innym państwie na podstawie przepisów Protokołu o zapobieganiu, zwalczaniu oraz karaniu za handel ludźmi, w szczególności kobietami i dziećmi, uzupełniającego Konwencję Narodów Zjednoczonych przeciwko międzynarodowej przestępczości zorganizowanej, albo jest podmiotem zarządzanym lub kontrolowanym przez taką osobę;
• jeżeli w danym roku kalendarzowym nastąpiło przekroczenie obowiązującego limitu oświadczeń, o którym mowa w art. 90b ust. 3. ( Minister właściwy do spraw pracy w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw gospodarki oraz ministrem właściwym do spraw wewnętrznych może określić, w drodze rozporządzenia, maksymalną liczbę oświadczeń, która w danym roku kalendarzowym może zostać wpisana do ewidencji oświadczeń przez starostów).

Ustawa również przewiduje przypadki, w których Starosta będzie miał możliwość odmówić wpisu do ewidencji oświadczeń, w szczególności, jeżeli:

• z okoliczności wynika, że oświadczenie jest składane dla pozoru;
• będzie wykorzystane przez cudzoziemca w celu innym niż praca deklarowana w oświadczeniu lub podmiot powierzający pracę nie dopełnia obowiązków związanych z prowadzeniem działalności lub powierzaniem pracy w szczególności:
• nie posiada środków na pokrycie zobowiązań wynikających z powierzenia pracy,
• nie prowadzi działalności uzasadniającej powierzenie pracy,
• zalega z odprowadzaniem składek m.in. na ubezpieczenie społeczne,

zalega z uiszczeniem podatków.

KIEDY NIE JEST WYMAGANE UZYSKIWANIE NOWEGO OŚWIADCZENIA?

Wpis nowego oświadczenia do ewidencji oświadczeń nie jest wymagany, jeśli:

• zmieniła się siedziba, nazwa lub zakład pracy został przejęty przez innego pracodawcę,
• została zawarta umowa o pracę w miejsce umowy cywilnoprawnej,

cudzoziemiec jest pracownikiem agencji pracy tymczasowej i podejmuje pracę w innym miejscu (u innego pracodawcy użytkownika), jeśli nie zmieniły się pozostałe warunki pracy.

OBOWIĄZKI PRACODAWCY

W celu umożliwienia organom kontrolowanie wykorzystania oświadczeń zgodnie z przeznaczonym celem, wprowadzony został obowiązek pisemnego poinformowania PUP o:

• Podjęciu pracy przez cudzoziemca najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy;
• Niepodjęciu pracy przez cudzoziemca w terminie 7 dni od daty rozpoczęcia pracy określonego w ewidencji oświadczeń.

Niedopełnienie obowiązku informowania o podjęciu lub niepodjęciu pracy przez cudzoziemca lub przekazanie nieprawdziwych informacji podlega karze grzywny w wysokości od 20 do 5000 złotych.

Ustawa również nakłada na pracodawcę obowiązek zawarcia umowy pisemnej z cudzoziemcem z języku dla niego zrorumiałym oraz przestrzegania wszystkich obowiązków wynikających z powierzania pracy, takich samych jak w przypadku polskich pracowników (np. zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych w ciągu 7 dni, gdy dana umowa podlega ubezpieczeniom, np. umowa o pracę, zlecenia czy agencyjna), a także obowiązków związanych z zatrudnieniem cudzoziemca wynikających z innych przepisów (np. przechowywanie kopii dokumentu pobytowego cudzoziemca).

OBOWIĄZKI PRACODAWCY

• Zarejestrowane oświadczenie stanowi podstawę do uzyskania przez cudzoziemca wizy w celu wykonywania pracy. Trzeba pamiętać, że samo oświadczenie nie jest wystarczające do legalnej pracy w Polsce – cudzoziemiec musi jeszcze posiadać tytuł pobytowy pozwalający na pracę (np. odpowiednia wiza lub zezwolenie na pobyt czasowy, przebywanie w ruchu bezwizowym do 90 dni w ciągu kolejnych 180 dni).
• Usunięta została „luka” dotycząca wykonywania legalnej pracy cudzoziemca w okresie między wygaśnięciem oświadczenia a wydaniem zezwolenia na pracę, kontynuowanej u dotychczasowego pracodawcy. Możliwe jest legalne kontynuowanie pracy przez cudzoziemca po wygaśnięciu oświadczenia a przed uzyskaniem zezwolenia na pracę przy spełnieniu następujących przesłanek:

1. podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi zatrudnia cudzoziemca przez okres nie krótszy niż 3 miesiące na podstawie oświadczenia wpisanego do ewidencji oświadczeń;
2. przed upływem daty zakończenia pracy wskazanej w oświadczeniu złoży wniosek wydanie zezwolenia na pracę;
3. dla tego samego cudzoziemca;
4. na tym samym stanowisku;
5. na podstawie umowy o pracę;
6. praca cudzoziemca na warunkach nie gorszych niż określone w oświadczeniu wpisanym do ewidencji oświadczeń.
W przypadku opisanym powyżej, zezwolenie takie wydawane jest w trybie uproszczonym, tj. z pominięciem tzw. testu rynku pracy. W takim przypadku cudzoziemiec będzie mógł legalnie wykonywać pracę na rzecz ww. pracodawcy w okresie oczekiwania na decyzję w sprawie zezwolenia. Z powyższego rozwiązania można korzystać tylko wtedy, gdy przed złożeniem wniosku o wydanie zezwolenia praca cudzoziemca na rzecz ww. podmiotu na podstawie oświadczenia (zarejestrowanego przez ww. podmiot) była wykonywana na podstawie umowy o pracę. Powyższy obowiązek, dotyczący obowiąku wykonywania pracy na podstawie umowy o pracę nie dotyczy oświadczeń, zarejestrowanych przed wejściem w życie przepisów nowelizujących. Przepisy przejściowe przewidują również, że nawet po wejściu w życie ustawy nowelizującej cudzoziemiec będzie mógł wykonywać pracę na podstawie oświadczenia, które przed jej wejściem w życie zostało zarejestrowane przez PUP, jeżeli praca nie będzie wykonywana po 31 grudnia 2018 r.

Zliczanie okresów wykonywania pracy na podstawie oświadczenia: stare i nowe oświadczenia się nie sumują!!! Czyli można będzie pracować na oświadczeniu 1,5 roku.
W 2017r. – wpisuje stare oświadczenie na okres:

• Od 1 lipca 2018 r. do 31 grudnia 2018r.
  W 2018r. – wpisuje oświadczenie na okres
• Od 02 stycznia 2018r. do 30 czerwca 2018 r. oraz
• Od 01 stycznia 2019r. do 10 czerwca 2019r.

Autor: Aplikant Radcowski Hanna Baszyńska
Nadzór Redakcyjny: Radca Prawny Paweł Tokarski