Legalizacja pobytu cudzoziemca w Polsce w celu wykonywania pracy
Jeżeli zamierzasz przebywać na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 3 miesiące oraz jeżeli celem Twojego pobytu jest wykonywanie pracy, powinieneś złożyć wniosek o wydanie jednolitego zezwolenia na pobyt czasowy i pracę. W tym przypadku, nie musisz wcześniej wnioskować o wydanie osobnego zezwolenia na pracę, ponieważ jednolite zezwolenie poświadcza prawo do wykonywania pracy na rzecz Twojego pracodawcy i na warunkach określonych w tym zezwoleniu.
Cudzoziemiec, który jest zwolniony z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę (np. absolwent studiów stacjonarnych w Polsce lub nauczyciele języków obcych, którzy wykonują pracę w przedszkolach, szkołach, placówkach, ośrodkach, zakładach kształcenia nauczycieli lub kolegiach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty), jeśli w toku postępowania złoży dokumenty potwierdzające ten fakt, otrzymuje decyzję bez wskazanych warunków zatrudnienia.
Zezwolenie na pobyt czasowy i pracę wydawane jest maksymalnie na okres 3 lat. Odmiennie niż przy zezwoleniu na pracę, w przypadku jednolitego zezwolenia wnioskodawcą jest cudzoziemiec, a nie pracodawca. Jednolite zezwolenie na pobyt czasowy i pracę jest bowiem rodzajem zezwolenia na pobyt czasowy.
Uwaga na terminy!
Pamiętaj, że wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę składasz osobiście, nie później niż w ostatnim dniu legalnego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy można również złożyć bez umawiania, za pośrednictwem poczty albo biura podawczego we właściwej siedzibie Wydziału Urzędu Wojewódzkiego. Jako datę złożenia wniosku przyjmuje się wtedy datę złożenia wniosku w Urzędzie lub datę stempla pocztowego.
W tym miejscu przypominamy, że obecnie w związku z wprowadzonym stanem epidemii, do upływu 30-go dnia następującego po dniu odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni (stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii) przedłużeniu ulegają:
- legalny pobyt cudzoziemców, który skończyłby się w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii,
- okresy ważności kart pobytu, tymczasowych zaświadczeń tożsamości cudzoziemca, polskich dokumentów tożsamości cudzoziemca, dokumentów „zgoda na pobyt tolerowany” oraz dokumentów wydawanych na czas określony obywatelom państw członkowskich UE, Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA), Konfederacji Szwajcarskiej i przebywających z nimi członków rodzin,
- terminy na składanie wniosków o legalizację pobytu,
- ważność już wydanych zezwoleń na pracę, zezwoleń na pracę sezonową oraz oświadczeń o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi.
Podstawowe warunki wydania jednolitego zezwolenia na pobyt czasowy i pracę
Zezwolenia na pobyt czasowy i pracę udziela się cudzoziemcowi, którego celem pobytu na terytorium Polski jest wykonywanie pracy oraz spełnione są łącznie następujące warunki:
- posiada:
- ubezpieczenie zdrowotne w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych lub potwierdzenie pokrycia przez ubezpieczyciela kosztów leczenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
- źródło stabilnego i regularnego dochodu wystarczającego na pokrycie kosztów utrzymania siebie i członków rodziny pozostających na jego utrzymaniu;
- zapewnione na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsce zamieszkania;
- podmiot powierzający wykonywanie pracy nie ma możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych na lokalnym rynku pracy;
- wysokość wynagrodzenia, która jest określona w posiadanej przez cudzoziemca umowie z podmiotem powierzającym wykonywanie pracy, będącej podstawą wykonywania pracy, zawartej w formie pisemnej, nie jest niższa niż wysokość wynagrodzenia pracowników wykonujących w tym samym wymiarze czasu pracy pracę porównywalnego rodzaju lub na porównywalnym stanowisku.
Jakich dokumentów potrzebujesz składając wniosek o wydanie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę?
Składając wniosek o wydanie jednolitego zezwolenia na pobyt czasowy i pracę musisz złożyć:
- Wypełniony wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę;
- Cztery fotografie;
- Kserokopię ważnego dokumentu podróży (oryginał do wglądu) – w szczególnie uzasadnionym przypadku, jeżeli nie posiadasz ważnego dokumentu podróży i nie masz możliwości jego uzyskania, możesz przedstawić inny dokument potwierdzający tożsamość;
- Opłatę skarbową od wniosku;
- Informację starosty właściwego ze względu na główne miejsce wykonywania przez Ciebie pracy o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych pracodawcy w oparciu o rejestry bezrobotnych i poszukujących pracy lub o negatywnym wyniku rekrutacji organizowanej dla pracodawcy – o ile jest wymagana.
Informacja starosty – co to takiego?
Informacja Starosty jest to dokument na temat braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych pracodawcy w oparciu o rejestry osób bezrobotnych i poszukujących pracy lub o negatywnym wyniku rekrutacji organizowanej dla pracodawcy, która sporządzona jest z uwzględnieniem pierwszeństwa dostępu do rynku pracy dla obywateli polskich oraz niektórych cudzoziemców, o których mowa w Ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. W tym celu pracodawca zgłasza ofertę pracy na stanowisko, na którym będziesz zatrudniony do powiatowego urzędu pracy, właściwego ze względu na główne miejsce wykonywania pracy.
Informacja starosty wydawana jest na wniosek pracodawcy w terminie:
- nie dłuższym niż 14 dni od dnia złożenia oferty pracy w powiatowym urzędzie pracy, jeżeli z analizy rejestrów bezrobotnych i poszukujących pracy nie wynika, że istnieje możliwość zorganizowania rekrutacji;
- nie dłuższym niż 21 dni od dnia złożenia oferty pracy w przypadku organizowania rekrutacji wśród bezrobotnych i poszukujących pracy.
Kiedy informacja starosty nie jest wymagana?
Przypominamy, że dokument ten nie jest wymagany, jeżeli:
- praca, którą ma wykonywać cudzoziemiec znajduje się w wykazie zawodów deficytowych, publikowanych w rozporządzeniach wojewodów (np. betoniarz-zbrojarz, posadzkarz, kierowca samochodu ciężarowego, programista aplikacji);
- pracodawca ubiega się o przedłużenie zezwolenia na pracę dla tego samego cudzoziemca i na tym samym stanowisku;
- chodzi o prace pielęgnacyjno-opiekuńcze lub jako pomoc domowa, które mają wykonywać obywatele: Republiki Armenii, Republiki Białorusi, Republiki Gruzji, Republiki Mołdawii, Federacji Rosyjskiej lub Ukrainy;
- bezpośrednio przed złożeniem wniosku o wydanie zezwolenia na pracę pracodawca zatrudnia przez okres co najmniej 3 miesięcy na tym samym stanowisku cudzoziemca będącego obywatelem Republiki Armenii, Republiki Białorusi, Republiki Gruzji, Republiki Mołdawii, Federacji Rosyjskiej lub Ukrainy na podstawie zarejestrowanego przez Powiatowy Urząd Pracy oświadczenia o zamiarze powierzenia wykonywania pracy cudzoziemcowi – pod warunkiem przedstawienia zarejestrowanego oświadczenia i umowy oraz dokumentów potwierdzających opłacanie składek na ubezpieczenie społeczne, jeżeli były wymagane w związku z wykonywaniem pracy;
- ma to być praca w charakterze trenera sportowego lub sportowca, wykonującego pracę na rzecz klubów sportowych i innych podmiotów, których działalność statutowa obejmuje upowszechnianie kultury fizycznej i sportu;
- chodzi o cudzoziemca wykonującego zawód lekarza i lekarza dentysty, odbywającego szkolenie lub realizującego program specjalizacji, na podstawie przepisów w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów,
- chodzi o cudzoziemca upoważnionego do reprezentowania przedsiębiorcy zagranicznego w jego oddziale lub przedstawicielstwie znajdującym się w Polsce;
- cudzoziemiec jest członkiem rodziny pracownika dyplomatycznego lub pracownika filii organizacji międzynarodowej w Polsce lub pracuje jako prywatna służba domowa u takich pracowników;
- cudzoziemiec jest doktorantem na którejś z polskich uczelni lub w okresie ostatnich 3 lat ukończył uczelnię wyższą w Polsce, Unii Europejskiej, Szwajcarii, Norwegii, Islandii lub Liechtensteinie;
- cudzoziemiec przez 3 lata poprzedzające złożenie wniosku o wydanie zezwolenia na zamieszkanie przebywał legalnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (z wyjątkiem przypadków określonych w art. 110 Ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach).
Odmowa wszczęcia postępowania
Wojewoda odmówi wszczęcia postępowania w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy i pracę, jeżeli:
- jesteś pracownikiem delegowanym do pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na określony czas przez pracodawcę mającego siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej – przez cały okres delegowania lub
- wjechałeś na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zobowiązań określonych w umowach międzynarodowych dotyczących ułatwienia wjazdu i czasowego pobytu niektórych kategorii osób fizycznych zajmujących się wymianą handlową lub inwestycjami, lub
- prowadzisz działalność gospodarczą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Typowe dokumenty, o które może prosić Inspektor w urzędzie
Poniżej wyszczególniliśmy zestawienie typowych dokumentów, które będziesz musiał przedstawić w urzędzie, w trakcie postępowania o wydanie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę.
- Jeżeli jesteś zwolniony z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę musisz przedstawić dokument potwierdzający spełnienie tego warunku przedkładając np. Kartę Polaka, dyplom ukończenia polskiej uczelni lub świadectwo ukończenia polskiej szkoły ponadgimnazjalnej.
- Potwierdzając posiadanie zapewnionego miejsca zamieszkania musisz przedłożyć dokument w postaci umowy najmu mieszkania (lub inną umowę umożliwiająca władanie lokalem mieszkalnym);
- Potwierdzając posiadanie ubezpieczenia zdrowotnego
lub potwierdzenie pokrycia przez ubezpieczyciela kosztów leczenia na terytorium Polski przedstaw stosowne zaświadczenie z ZUS lub polisę ubezpieczeniową. - Posiadanie stabilnego i regularnego źródła dochodu wystarczającego na pokrycie kosztów utrzymania siebie i członków rodziny pozostających na Twoim utrzymaniu potwierdzisz np. umową o pracę, zeznaniem PIT o wysokości osiągniętego dochodu za ostatni rok podatkowy lub stosownym zaświadczeniem z ZUS, lub innym dokumentem poświadczającym źródło stabilnego i regularnego dochodu.
Wskazówki techniczne jak wypełnić wniosek
Wypełnianie wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę zacznij od przeczytania wszystkich pouczeń. Pamiętaj o następujących kwestiach:
- wypełnij go czytelnie w języku polskim,
- wypełnij go wielkimi literami wpisanymi w odpowiednie kratki,
- wypełnij wszystkie wymagane rubryki wniosku zgodnie ze stanem faktycznym,
- podaj miejsce faktycznego pobytu, gdzie będzie odbierana korespondencja;
- w części dot. karalności wskaż informacje o wydanych wobec Ciebie wyrokach, natomiast w części dot. toczących się postępowań karnych lub postępowaniach w sprawach o wykroczenia podaj informacje o wszystkich toczących się postępowaniach (np. w sprawie nieprzyjętych mandatów karnych),
- dołącz do wniosku dowód uiszczenia opłaty skarbowej oraz 4 fotografie wykonane w odpowiednim formacie,
- we wniosku wpisz imię i nazwisko posługując się alfabetem łacińskim oraz podpisz go własnoręcznym podpisem,
- pamiętaj aby do wniosku załączyć wypełniony i podpisany przez pracodawcę załącznik nr 1.
Ile kosztuje wydanie jednolitego zezwolenia na pobyt czasowy i pracę?
Opłata skarbowa od wydania zezwolenia wynosi 440 zł. Opłata za wydanie karty pobytu wynosi 50 zł.
Źródła:
- Ustawa o cudzoziemcach z dnia 12 grudnia 2013 r. (Dz. U. z 2020 r. poz. 35);
- Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z dnia 20 kwietnia 2004 r. (Dz. U. z 2020 r. poz. 1409.);
- Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2009 r. w sprawie określenia przypadków, w których zezwolenie na pracę cudzoziemca jest wydawane bez względu na szczegółowe warunki wydawania zezwoleń na pracę cudzoziemców ( Dz.U. z 2015 r. poz. 97, z 2017 r. poz. 2347 oraz z 2018 r. poz. 1264);
- Strona internetowa https://udsc.gov.pl/;
- Ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U., poz. 374 z późn. zm.), która została zmieniona:
- ustawą z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 568),
- ustawą z dnia 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz. U., poz. 695),
- ustawą z dnia 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz. U. poz. 875).
Autor: Aplikant Radcowski Marta Szczepanowska
Nadzór Redakcyjny: Radca Prawny Paweł Tokarski
